Je schaduw en de mijne dus ook bestaat uit die delen van jezelf die je in jezelf ontkent. Het zijn die dingen in jezelf die je jezelf niet toestaat te zijn. Je verstoot ze als het ware ergens op reis in je leven. Je mag bijvoorbeeld niet stom zijn van jezelf en je mag niet te veel eten, je mag niet lui zijn, je mag niet vloeken of hard praten, etc. Net als iedereen heb je eigenschappen in jezelf waar je niet blij mee bent en die je liever niet wilt zijn. En vreemd genoeg zijn het ook de dingen die je niet bent, maar wel wilt zijn. Zo kun je je bijvoorbeeld ergeren aan iemand die dominant is omdat je zelf nog te leren hebt om goed voor jezelf te zorgen. Het stoort je dan dat de ander dat wel goed kan en jij niet. Maar meestal zijn dit nog onbewuste processen, die ik hier wat bewuster ga maken.
Conditionering
Je schaduw ontstaat als een gevolg van de conditionering in je jeugd. Vader, moeder, meester, juf, onze cultuur en de bijvoorbeeld de kerk hebben daarin allemaal hun steentje bijgedragen.Zo wordt bijvoorbeeld in nogal wat kerken het verschil tussen goed en kwaad benadrukt. Goed en kwaad worden in veel geloofs leren neergezet als van elkaar losstaande delen, waarbij alleen het goede en het streven naar het goede een goed mens oplevert. En een inprenting met dergelijke aannames heeft tot gevolg dat je goede en foute dingen kunt doen en ook dat je zelf een goed of een fout mens kunt zijn. De uitdaging is echter niet om een goed mens te zijn, maar om een HEEL mens te zijn. In mijn ervaring zijn veel mensen niet HEEL. Ze veroordelen zichzelf en anderen om wat ze doen en om wie ze zijn. En dat levert spanning op.
Ik ben alles en alles is in mij
Er is echter ook een andere benadering mogelijk. Goethe zei het vroeger al: Alles is in ons. Of anders gezegd: Ik ben alles en alles is in mij. Je hebt zowel het goede, als het kwade in je. Het zijn alleen de verlichte mensen die in staat zullen zijn hun kalmte te bewaren als hun kind voor hun ogen verkracht en vermoord wordt. De meeste mensen echter zullen in dat soort situaties hun instincten volgen en geneigd zijn om kwaad met kwaad te vergelden. Het kwaad van een ander haalt ook het kwaad in ons naar boven. Of als je echt geen geld meer hebt en je kinderen hebben honger, wordt de dief of de gigolo dan misschien ook wakker in ons?
The strange case of dr. Jekyll and mr. Hyde
Ik ben vroeger tijdens mijn middelbare schooltijd nogal gefascineerd geweest door het verhaal van dr. Jekyll en mr. Hyde. Beide een afspiegeling van het kwade en het goede in ons. In dit verhaal was er een dr. Jekyll, een gerespecteerd arts die af en toe een drankje nam en daardoor veranderde in de gevaarlijke en nietsontziende mr. Hyde. In het begin wordt hij gemakkelijk zijn oude zelf (dr. Jekyll), maar het lukt hem op een gegeven moment steeds minder goed om weer terug in die staat te komen, waardoor hij steeds meer en langer mr. Hyde blijft. Nog steeds een spannende film of boek overigens, mocht je interesse hebben... En een mooie weergave van het 'goede' en het 'kwade' in elk van ons.
Status quo handhaven
Je denken, ook wel je ego genoemd, heeft de neiging zijn kop in het zand te steken bij lastige dingen en beschikt over weinig zelfreflectie. Als er iets is, dan ligt dat in de ogen van ons denken meestal aan de ander. Tenzij we een heel negatief zelfbeeld hebben, want dan vertelt ons denken ons in lastige situaties hoe verkeerd we de zaken weer aangepakt hebben. Je denken/ego draagt op die manier een flink steentje bij aan het in stand houden van je schaduw. Je ego wil graag dat het is zoals hij het ziet en heeft er helemaal geen zin om ook naar de andere kant te kijken en te zoeken naar heelheid. Je ego wil gewoon gelijk en daarmee basta. Je ego is er daarmee op uit om overal waar het kan de status quo te handhaven. Hij zal niet zomaar toestaan dat zijn positie ondermijnd wordt.
Identificatie met je denken
En aangezien we ook nogal eens denken dat we zijn wie we denken dat we zijn, identificeren we ons met ons denken. Veel mensen zijn zich niet bewust dat gedachten niets anders zijn dan ze zijn: Gedachten. Het is niet wie jij bent, maar het zijn gedachten over wie jij bent. Maar die identificatie met onze gedachten versterkt de gespletenheid in onszelf. We staan onszelf door die identificatie ook niet toe te zijn wie we nog meer zijn. Wie we naast al onze mooie dingen ook zijn. De zielenpiet, de sikkeneur, de mierenneuker en al niet meer in ons. Allemaal kanten van onszelf die we liever naar het rijk der schaduwen verdrijven. Want als we er niet naar kijken en we zien het niet, dan is het er niet. Simpel zat.
Meer lezen?
In De kracht van je gedachten ga ik verder in op hoe denken doen wordt.
Wel 'goed' maar niet 'heel'
Toch is het in de praktijk vaak lastig, wanneer je sterk vanuit deze principes leeft, om gelukkig te zijn. Je onbewuste zorgt er namelijk voor dat je zonder dat je het in de gaten hebt, die situaties opzoekt waarin je je verdrongen kanten van jezelf tegenkomt. Je doet dan misschien wel heel hard je best om je gelijk te krijgen. En misschien krijg je het zelfs wel en misschien zelfs wel vaak...Het resultaat daarvan is alleen wel dat je misschien wel gelijk hebt, maar niet gelukkig bent. En misschien ben je dan wel volgens jouw regels of de regels die je je door iemand anders of een instituut hebt laten opleggen een ‘goed’ mens, maar niet een ‘heel’ mens.
Dualiteit
De wereld van de vorm waarin wij met ons fysieke lichaam leven is er nu eenmaal eentje van dualiteit. We leven in de wereld van twee in plaats van een. Alles wat we in ons leven waarnemen bestaat bij de gratie van het tegendeel. Wit bestaat niet zonder zwart. Licht niet zonder donker. Het goede niet zonder het kwade. Voor niet zonder tegen. Boven niet zonder onder, en ga zo maar door. De wereld waarin wij ons leven leven is een leven waarin dat ene niet zonder het andere kan. Als je bang bent voor conflicten, en conflicten in je schaduw hebt opgeborgen, zul je onbewust conflicten en confrontaties uitnodigen in je leven. Of je dat nu leuk vindt of niet.
Wie ben ik ik die ik niet wil zijn?
Je schaduw is alles wat je in jezelf hebt afgewezen. Alles wat je niet wilde wie je was. Alles wat niet paste in jouw ideaalbeeld van jezelf. Die delen, die stukken van jezelf die jij niet wilt/wilde zijn gaan daardoor onbewust hun eigen leven leiden. Maar ook wie je wilt zijn en (nog) niet bent bevindt zich in je schaduw. Als jij geen conflicten mag hebben, want je hebt geleerd dat je je aan moet passen en je je kop niet boven het maaiveld mag uitsteken, dan staat je leven bij tijd en wijle in het teken van conflicten en confrontaties. Als het niet met de ander is dan wel met jezelf. Want als je geen conflict met de ander mag hebben, creëer je zeker weten een conflict met jezelf.
Licht brengt lucht
Maar er is licht in de duisternis van de schaduw. Je kunt je schaduw bevechten, maar dat levert alleen maar meer schaduw op. Je kunt je schaduw proberen te vermijden, maar ze zal altijd voor je of achter je zijn op een zonnige dag. Je kunt je schaduw ook op geen enkele manier kwijtraken. Ze hoort bij je. Maar wat je wel kunt doen om ‘heel’ te worden is het licht van jouw bewustzijn in de situatie inbrengen. Niet meer je kop in het zand steken, niet meer vechten, maar het gesprek aangaan met je schaduw. Hem onderzoeken en bestaansrecht geven. Dat is wat je wel kunt doen. Je kunt je schaduw ook een naam geven. Lees maar in het artikel: Hoe serieus neem jij Gerda?
Ben ik bereid te kijken?
Mijn uitnodiging aan je is om bereid te zijn te kijken naar wat je afwijst in jezelf. In jezelf en in de ander. Want de ander is daarin een geweldige hulpbron. Alles wat je afwijst in de ander, is op de een of andere manier namelijk een afspiegeling van jezelf. Kijken naar wat je afwijst in jezelf en de ander alleen al zorgt ervoor dat je het licht van je bewustzijn laat schijnen. Daardoor zal er vrij zeker iets gaan veranderen. Wees je bewust dat het onderdrukken van delen van jezelf je veel energie kost. Bovendien zorgt het ervoor dat je veel energie steekt in iets dat je weinig op gaat leveren. Je kunt dat vergelijken met een strandbal die je onder water probeert te duwen. Dat lukt misschien wel met veel energie, maar zodra je je greep verslapt plopt de bal weer onmiddellijk boven het water uit.
Herhalende gedachten
Je kunt die ongewenste delen in jezelf herkennen door je bewust te worden van de zich steeds opnieuw herhalende gedachten. Gedachten als: ik ben niet goed, ik mag niet huilen, ik kan het niet, ik doe het straks wel. Door je bewust te worden waar je je keer op keer aan stoort in de ander. Maar ook door je bewust te worden van gevoelens die je lastig vindt om te voelen. Gevoelens van boosheid, verdriet, pijn, weerstand, walging, schuldgevoel, etc. En ook door je bewust te worden van de alarmsignalen van je lichaam. Hartkloppingen, een hoge oppervlakkige ademhaling, benauwd gevoel, gespannen spieren, je darmen die raar doen, etc. Het zijn allemaal signalen van je schaduw.
Wat kan ik nu doen om licht op mijn schaduw te schijnen?
Het eerste wat je kunt doen om licht op je schaduw te schijnen is om te beginnen je schaduw kennen en herkennen. Laat je bewustzijn je helpen om vanaf een afstandje te kijken naar wat er in je gebeurt. Wees je bewust dat je nare gedachten HEBT, dat je vervelende gevoelens HEBT en dat je lichaam zweetsignalen afgeeft, maar weet: Je BENT dit niet, je HEBT ze. Accepteer dat er is wat er is. Onderzoek wat er wil zijn. Wat heeft deze situatie, deze gedachten, gevoelens en fysieke sensaties je te vertellen? Wat wil hier zijn? Vraag jezelf af, wat jij er vanuit je bewust zijn mee wilt. Hierdoor ontstaat een gevoel van keuze, van mogelijkheden. Je bent geen slachtoffer meer. En sta jezelf vooral ook toe om te voelen wat je voelt. Stop je gevoelens niet weg. Laat het zijn. Dat betekent niet dat je altijd meteen moet handelen naar wat je voelt, maar wel jezelf bewust worden van wat je voelt en dat je het voelt. Dit jezelf toestaan te voelen wat je voelt, haalt veel kracht uit je schaduw vandaan.
Ongeduldig...
Een valkuil die je in dit proces kunt tegenkomen is dat je je ongeduld tegen kunt komen. Kijk uit dat je niet te snel wilt. Wees lief voor jezelf en heb mededogen met jezelf. Dit zijn geen processen met knopjes waar je op kunt drukken en voilà, probleem opgelost. Het vraagt tijd, moeite, energie en lief zijn voor jezelf.
De schaduw die mij lang achtervolgde
Ik wil aan de hand van wat ik in mijn eigen leven meenemen in mijn ervaring in een van de meest vervelende ‘problemen’ heb gevoeld. Als kind werd ik gepest met mijn vooruitstekende tanden. Een basisreactie is dan vechten of vluchten. Ik koos voor vechten. Vechten in de zin van verbaal zeer sterk reageren. In de praktijk sterk overreageren. Dit mechanisme heb ik vele jaren bij me gedragen en tentoongespreid. Als ik ook maar iets voelde van kritiek of iets dergelijks, dan kreeg de (in mijn ogen) tegenpartij hem onder uit de zak. Het resultaat was dat ik veel weerstand en strijd in mijn leven creëerde. Ik was me er op een gegeven moment wel van bewust dat mijn communicatie hier een bepaalde rol in speelde, maar dat resulteerde ook na allerlei verschillende communicatietrainingen en opleidingen niet in een ander patroon. Wat licht bracht, was de constatering tijdens mijn opleiding tot trainer coach, dat ik had te accepteren dat dit was wie ik was. Dat dit hoorde bij mijn standaarduitrusting. Dat dit onderdeel van mijn schaduw was. Vanaf dat moment besloot ik te accepteren dat die ‘grote mond’ bij mij hoorde en dat het oké was dat dat er was. Het gevolg was dat ik niet meer hoefde te strijden voor mijn gelijk. Ik mocht zijn wie ik was en kon accepteren dat anderen daar soms moeite mee hadden. Waardoor ik niet meer hoefde aan te vallen, maar kon reageren vanuit een: ja, that’s me. Zo doe ik. En ik snap dat je daar last van hebt. Het gevolg: Weg weerstand en welkom innerlijke rust. Heerlijk! Dus vraag jezelf eens af: Wie ben ik nog meer die ik niet wil zijn?
Je schaduw leren kennen?
Wil je je meer bewust worden van jouw schaduw en kom je er zelf niet goed uit? Volg dan een of meer van mijn cursussen of meld je aan voor een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek voor een eventueel individueel coachtraject. Je bent van harte welkom!
Gratis E-book Van wens naar werkelijkheid
Wist je dat 95% van de mensen die een goed voornemen voor bv. het nieuwe jaar hebben dat voornemen niet waarmaakt? De reden daarvoor is dat de meeste mensen niet weten hoe het proces voor het behalen. Download het E-book van Wens naar Werkelijkheid of een van mijn andere gratis E-books om ervoor te zorgen dat jij jouw wensen wel laat uitkomen!
Leuk of waardevol artikel?
Als je dit artikel waardevol vindt, help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat. Wat is jouw eerste stap om beter voor jezelf te zorgen?
