Veel mensen die bij me in de praktijk komen hebben angst om te voelen. Ze zijn bang voor hun angst. Of bang voor hun boosheid. Ze willen die vervelende gevoelens liever niet voelen. En dat is heel herkenbaar. Ik heb het zelf ook heeeel lang gedaan. Ik was vooral bang om de pijn en het verdriet te voelen. De pijn en het verdriet van allerlei gebeurtenissen uit mijn jeugd. Toen het niet veilig genoeg was om ze te voelen en ik ze heel goed en heel diep verstopt had.
Ik heb een goede jeugd gehad
Vaak schieten mensen in de weerstand als ik uitleg hoe het werkt met emoties. Want in hun beleving hebben ze toch zo'n goede jeugd gehad. En ja dat kan prima samengaan. Het is ook geen verraad aan je ouders. Maar ieder kind maakt pijnervaringen mee. Misschien zijn die pijnervaringen 5% van je ervaringen. En heb je 95% fijne en positieve ervaringen gehad in je jeugd. Maar het zijn die 5% die ons in de weg blijven zitten. Dus ja, er was niks mis (of bij sommigen misschien ook wel) met je jeugd en met je ouders. Zij hebben hun best gedaan en hebben gedaan wat ze redelijkerwijs konden. Het gaat er ook niet om om wie dan ook ergens van te beschuldigen. Maar wel om oorzaak en gevolg van situaties en emoties te leren ontdekken en wat je er vervolgens aan kunt doen.
Onontkoombaar
Emoties zijn onontkoombaar als je weigert te voelen wat je voelt. Emoties zijn overigens niet hetzelfde als gevoelens. Het verschil is in één zin duidelijk te maken. Gevoel is wat jij hebt en emotie heeft jou. Als je bijvoorbeeld je boos voelt, maar je nog wel op rustige toon een grens kunt stellen, dan is er sprake van een gevoel. En het is 'goed' dat je in contact bent met dat gevoel, want het vertelt je dat er aan je grenzen gemorreld wordt. Maar als je zo boos bent dat je met deuren wilt gaan slaan of iemand een knal voor zijn kop wilt geven, dan is er niet meer sprake van een gevoel maar van een emotie. En die emotie vertelt jou dat er andere lading die niet van de ander is, maar van jou, is die mee resoneert in de situatie. En dat stuk is voor 100% van degene die de emotie heeft. En die emotie vertelt je dat je daar nog wat hebt op te ruimen. Als je weigert te voelen, dan onderdruk je iets wat er wel wil zijn en gaat het in je onbewuste verder. Maar niet getreurd: Je brengt jezelf dan onbewust in situaties waarin je het onderdrukte gevoel alsnog kunt gaan voelen. Dat is wat de emotie je laat weten.
Energieblokkades
Je emoties liggen als een soort energieblokkades in je lichaam opgeslagen. Hoe vaker je jezelf in een vergelijkbare situatie hebt gebracht en je niet wilt voelen wat wel gevoeld wil worden des te groter de blokkades op het niveau van je energie. Er ontstaat als gevolg daarvan een fysieke onbalans die je in je lichaam als spanning ervaart. Als dat mechanisme lang genoeg duurt kun je daar allerlei fysieke klachten aan over houden. Bovendien zorgt die spanning er op haar beurt weer voor dat je vatbaarder bent voor emoties en zo is cirkel rond. Tenminste... Als je weigert te voelen en je vooral de neiging hebt om met je vinger naar de ander te wijzen. Want dat is vaak onze primaire reactie: We geven iemand anders de schuld van ons ongemak en onze emoties. Maar zoals je kunt zien als je met een vinger naar een ander wijst, wijzen er drie vingers terug naar je jezelf. Emoties zijn een uitnodiging om op zelfonderzoek uit te gaan.
Sterker en sterker
Als je niet wilt voelen voelen wat wel gevoeld wil worden dan wordt langzamerhand de emotie steeds sterker. En je angst voor de emotie ook. Toch is het voor je innerlijke rust wel raadzaam om wat je voelt niet te onderdrukken. Voel gewoon wat je voelt, zei iemand ooit tegen mij. Het was destijds gewoon nooit in me opgekomen om te voelen wat ik voelde. Ik wilde het gevoel of misschien wel liever: de emotie niet. Maar het was er wel vaak. Juist omdat ik het onderdrukte.
Weerstand
Als ik dit mechanisme bij mijn klanten zie en uitleg wat er gebeurt, dan herkennen ze het mechanisme meestal wel bij zichzelf. En tegelijkertijd is er ook vaak een vorm van weerstand. Weerstand die meestal over twee dingen gaat. Enerzijds zijn ze bang dat ze in het gevoel blijven als ze het zichzelf toestaan. En de andere weerstand die naar voren komt is dat ze vaak zeggen: Maar ik heb er al zo vaak om gehuild. Of: Ik ben er al zo vaak boos over geweest, enzovoorts. Maar zolang je je verzet tegen wat je voelt steek je meer energie in iets dat je niet wilt dat er is. Het resultaat daarvan is dat je meer krijgt van wat je niet wit, omdat alles waar je energie in steekt de neiging heeft groter te worden. Meer over weerstand kun je lezen in het artikel: Weerstand of acceptatie
Emoties reguleren
Wat er in het eerste geval aan de hand is is een onvermogen om de emoties te reguleren. Natuurlijk is het sowieso niet zo dat je in je emotie blijft hangen. Juist niet en vooral niet als je jezelf toestaat te voelen wat je voelt. Juist de onderdrukking zorgt ervoor dat de emotie blijft. Maar elke emotie heeft ook een boodschap in zich. Soms is dat de boodschap dat er nog iets verwerkt moet worden. Of dat je iets onderdrukt in jezelf. Je bent iets wel wat je van jezelf niet mag zijn of nog te leren hebt. Als je je bijvoorbeeld heel bang voelt als een ander boos op je wordt, dan is de kans groot dat je ergens in je leven een bepaalde ervaring hebt opgedaan. In die ervaring is er iemand geweest die in jou angst opriep door zijn of haar boosheid. Een ervaring die je met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid in je vroege kindertijd hebt opgedaan. Maar het vertelt je misschien ook wel dat je jezelf niet toestaat om je eigen boosheid te ervaren. Misschien mocht je van je ouders niet boos worden toen je klein was. Of lieten je ouders ook nooit boosheid zien. Of juist heel veel boosheid. Allemaal andere betekenissen die hetzelfde mechanisme op kunnen roepen.
Accepteer het maar, het is er toch al
Wat we in de praktijk vervolgens meestal doen is zoals ik al eerder zei, de emotie op een ander projecteren. We vinden het dan bijvoorbeeld onterecht dat een ander boos op ons is. Zijn boosheid zou niet mogen zijn, omdat we onszelf bijvoorbeeld ook niet toestaan boos te zijn. En dan zit je in de val. Want de boosheid is er wel. Zowel bij jou in bepaalde situaties als bij de ander. Als je echt zou kijken naar het probleem onder het probleem, dan kom je tot heel andere conclusies. En dan zul je ontdekken dat als je jezelf inderdaad gewoon toestaat om te voelen wat je voelt, er heel andere dingen gebeuren. Vrijwel altijd speelt er een onderliggend oud verhaal. De emoties zijn een herhaling van een kind ervaring. Of je ziet iets in de ander wat je in jezelf nog te ontwikkelen hebt. De ander neemt bijvoorbeeld wel goed zijn ruimte in en stelt duidelijke grenzen. Jij ervaart dat als bedreigend, omdat je zelf niet zo goed in staat bent om je eigen grenzen te stellen. Het aantal mogelijke voorbeelden is echt te groot om ze allemaal weer te geven. Maar het mechanisme is wel herkenbaar.
Emoties reguleren
Als je bang bent om te voelen, dan gaat dat vrijwel altijd over de angst in de emotie te blijven hangen. De angst er niet uit te kunnen komen. Uiteraard is het een angst voor de angst. Want angst om erin te blijven is ook al angst. Dus bang ben je toch al. Dan kun je net zo goed gewoon voelen waar het echt over gaat.... Het reguleren van je emoties is een ander verhaal. Wil je daar meer over weten, lees dan eens naar het artikel: De boodschap van emoties.
Als je je bewust wordt van het feit dat je zelf in staat bent om hoe je je voelt te bepalen, dan hoef je ook niet meer bang te zijn om te voelen. Je kunt dan vrij snel uit een emotie stappen waarvan je de boodschap hebt ontvangen stappen. Het heeft als je de boodschap hebt ontvangen ook geen zin meer om lang in dat gevoel te blijven. Je kunt er heel bewust uitstappen, maar je kunt ook op een mindfulle manier omgaan met jezelf en je emoties. Hoe je dat doet? Dat kan op verschillende manieren. Je kunt bv. innerlijk kind werk doen, erop mediteren of Emotional Freedom Technique EFT gebruiken. Er zijn meer wegen die naar hetzelfde leiden. Wel ben ik er persoonlijk voorstander van om technieken te gebruiken die je zelf kunt doen. Zodat je zelf ook eigenaar blijft van jouw proces en je niet afhankelijk bent en/of wordt van een hulpverlener. Meer over EFT lees je in het artikel: Emotional Freedom Technique EFT, Wat is het en waar helpt het bij?
Bewust zijn
Het meest belangrijke in alle situaties die je wilt veranderen in je leven is dat je je er eerst bewust van moet zijn. Zo moet je om je emoties te kunnen veranderen eerst bewust zijn dat er een emotie is. En als je je er bewust van bent is het heel zinvol om naar het kind in jezelf te kijken zoals een moeder naar haar baby kijkt.
Alles laten vallen voor je kind
Ik zou je willen uitnodigen om wanneer er sprake van een emotie is, alles waar je mee bezig bent laat vallen en eerst gaat kijken wat dit kindje in jou nodig heeft. Als er iets met je kindje is, dan neem je het zo gauw je kunt in je armen. En met dat je dit kindstuk in jezelf vast houdt en koestert geef je het wat het als eerste nodig heeft: veiligheid en aandacht. Jouw aandacht waarin je zo goed je kunt nagaat wat dit kindje nodig heeft. Wil het gewoon even verdrietig zijn? Wees er dan gewoon alleen maar bij aanwezig. Je hoeft verder niets op te lossen. Jouw aanwezigheid als moeder is vrijwel altijd voldoende om de angel uit de situatie te halen.
Knuffel
Misschien wil het een knuffel of de verzekering dat het goed is zoals het is. Doe wat de moeder doet: Geef jouw kindje precies dat wat het nodig heeft. Stel het gerust. Laat het weten dat het veilig is. Dat het mag zijn zoals het is. Precies zoals het is. Laat het weten dat het mooi is. Lief is, enzovoorts. Dat waar dit kindje in jou behoefte aan heeft. En vooral: Geef je emotie bestaansrecht. Verzet je er niet meer tegen, maar accepteer jezelf en wat je voelt.
Beter voor je relaties
Hoe bewuster je je bent van dit proces des te eerder zul je merken dat de scherpe kantjes van de emotie af gaan. Dat is misschien niet direct na de eerste keer dat je deze aanpak gebruikt. Het is een proces en het vraagt tijd. Maar je zorgt op deze manier veel beter voor jezelf. En als jij beter voor jezelf gaat zorgen, zorg je indirect ook beter voor je relaties. Die worden er hechter en steviger van. Omdat je het proces in de ander ook langzamerhand leert herkennen en erkennen. En je je geen dingen meer toe-eigent die niet van jou zijn. En je bij de ander kunt laten wat van de ander is.
En jij?
Misschien heb je al ervaring hiermee opgedaan en wil je het delen. Dat zou fijn zijn. Mijn leven heeft het in ieder geval enorm veranderd. Ik nam veel te veel van wat niet van mij was op me en ik projecteerde ook heel veel wat wel van mij was op een ander. Allemaal niet zo functioneel. Maar wel heel menselijk…
Rust en vrede in jezelf vinden?
Jezelf steeds beter leren kennen en het contact met je lichaam leren herstellen? Meld je dan aan voor de 8 weekse online training Liever Gelukkig met Mindfulness.
Of download mijn gratis E-book: Liever Gelukkig met mindfulness of een van mijn andere gratis E-books.
Geleide meditaties - visualisaties
Leuk of waardevol artikel?
Als je dit artikel waardevol vindt, help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat. Wat is jouw eerste stap om beter voor jezelf te zorgen?
