Zoals je ongetwijfeld in je eigen leven ervaren hebt is gevoel niet een heel stabiele kwaliteit. Soms ervaar je intense gevoelens en soms zijn ze minder dominant aanwezig. Gevoelens kunnen nogal variëren in intensiteit. Je kunt een beetje blij zijn als je opstaat en het zonnetje schijnt. Of je ervaart de intens gevoelde blijheid als je bijvoorbeeld je rijbewijs haalt. Of je bent een beetje bang met een soort van onderbuik gevoel als je voelt dat er iets niet helemaal klopt. En als er bij je wordt ingebroken terwijl je in het donker thuis in je bed ligt, ervaar je juist intens gevoelde angst. Je kunt dus zeggen dat gevoel varieert al naar gelang de omstandigheden en afhankelijk van de ervaringen die je eerder in je leven hebt opgedaan en de betekenis die je er destijds aan hebt gegeven. Gevoel kan je subtiel en genuanceerd ervaren of je kan gevoel heel heftig en ongedifferentieerd ervaren.
Gevoelsdifferentiatie
Je kunt dat ook weergeven op een schaal, waarbij 1 een subtiel gevoel is met allemaal verschillende nuances en 10 is heel heftig en ongedifferentieerd.
Voelen wat je voelt
Mijn ervaring is dat het leven mooier en intenser wordt naarmate je je meer bewust bent van je gevoel. Vaak zijn we ons totaal niet bewust van ons gevoel. Veel mensen hebben ook geleerd in hun jeugd dat gevoel niet ‘mag’. Je mag je niet verdrietig voelen, dat is zwak. En boosheid is vaak ook zo’n emotie die niet gewaardeerd werd. Maar uitgelaten blij is ook weer niet goed. Doe maar gewoon dan doe je al goed genoeg, nietwaar? Het gevolg van het niet toestaan om te voelen wat je voelt, is dat veel mensen net als ik in hun vroege jeugd geleerd hebben hun gevoel te onderdrukken. En je gevoel langdurig onderdrukken leidt er vaak toe dat je je niet meer bewust bent van wat je voelt. Het is dan niet zo dat het gevoel er niet meer is, maar het gaat ondergaats om het zo maar te zeggen. Je bent het je niet meer bewust. Het is er wel, maar je merkt het niet meer zo op. Je hebt dan hele heftige situaties en emoties nodig om nog te kunnen voelen. Ben je je heel bewust van wat je voelt, dan wordt je waarneming van je gevoel ook gedifferentieerder. Je merkt gewoon veel meer verschillende dingen op.
Intense gevoelens
Het betekent ook dat als je je niet meer zo bewust bent van je gevoel, de intensiteit van het gevoel steeds heftiger en intenser moet worden om je bewustzijn binnen te dringen. Dat kan dan ook betekenen dat je gevoel pas waarneemt als het gevoel een hogere intensiteit heeft en bijvoorbeeld een 6 of een 7 is. Sommige mensen die voor een groot deel het bewustzijn over hun gevoel kwijt zijn geraakt hebben hele intense gevoelens nodig, zeg maar een 9 of een 10 om te voelen.
Uit je dak gaan
De een merkt boosheid op als hij een 6 is. De ander heeft het nodig dat de boosheid zich verder opbouwt. De buitenwereld heeft dan vaak allang gezien dat je kwaad bent, maar als je niet zo in contact met je gevoelens bent, dan kan het zijn dat je het nodig hebt dat het eerst een 8 is voordat je in de gaten hebt dat je boos bent, omdat je het je gewoon niet bewust bent. Als het dan een keer een 8 is dan ga je zomaar ineens bijvoorbeeld compleet uit je dak.
Extreme prikkels
Sommige mensen nemen de boosheid of de angst pas waar als het een 9 is. Die moeten dan extreme prikkels ervaren om dat gevoel waar te nemen. Mensen die zichzelf op wat voor manier dan ook pijn willen doen hebben vaak een hoge drempel om pijn te voelen. Ze hebben dan allerlei spannende en riskante uitdagingen nodig om de adrenaline boost te ervaren die ze het gevoel geven dat ze leven… Bungeejumpen, parachutespringen, extreem geweld, maar ook bijvoorbeeld keiharde porno zijn dan nodig om wat ze voelen tot hun bewustzijn door te laten dringen. Dit soort extreme ervaringen doorbreken dan de algemene staat van gevoelloosheid die ze ervaren en het gevoel van niet verbonden zijn met zichzelf. Ze ervaren dan even weer dat ze voelen.
Wat is de intensiteit van jouw gevoel?
Heb jij je inmiddels al afgevraagd bij welke intensiteit jij je gevoel waarneemt? Is dat meestal fijn en subtiel? Of heb jij ook sterke prikkels nodig om te voelen? Meestal nemen vrouwen eerder en subtieler waar dan mannen. Maar als je bent opgegroeid in een gezin waarin over gevoel praten not done is, dan neemt je waarneming van je gevoel af en heb je meer en hardere prikkels nodig om te voelen. Werd er bij jou thuis vroeger gepraat over wat je voelde en mocht je voelen wat je voelde? En hoe bewust ben je je van wat je voelt?
Is het 'beter' om genuanceerder te voelen?
Maakt het wat uit wanneer ik mijn gevoel ervaar? En hoe genuanceerd ik voel? Nee, in principe niet. Want elk voordeel heb ze nadeel zei een bekend voetballer ooit… Het niet waarnemen van je gevoel kan voordelen hebben in bepaalde situaties. Als je bijvoorbeeld als ambulanceverpleegkundige werkt is het niet altijd handig om je je gevoelens direct waar te nemen. Want die gevoelens zouden er wel eens voor kunnen zorgen dat je dan niet meer kan functioneren. Maar over het algemeen is het wel zo dat wanneer je je gevoel eerder waarneemt, je wel beter in staat bent om op tijd andere keuzes te maken als de weg waar je op zit niet leidt tot de bestemming waar je naar toe wilt. Als pas bij 9 alle alarmbellen af gaan, dan is het maar de vraag of je nog op tijd kunt remmen… Laat staan op tijd een andere afslag nemen.
Eerder bewust worden
Mocht je bij jezelf constateren dat het voor jou handiger zou zijn om je gevoel wat eerder en beter bewust te worden dan kan het helpen om wat meer mindful te worden. Mindfulness helpt je namelijk om je meer en eerder bewust te worden van je gevoel. Mindfulness laat je met je aandacht terug naar jezelf en naar je lichaam keren. Het laat je ontdekken wat een precisie-instrument je lichaam is waar het het ervaren van je gevoel betreft.
High sensation seeker
Hoewel ik hoogsensitief ben, ben of was ik ook een high sensation seeker. Ik had vroeger ook heel veel prikkels nodig om te voelen. En tegelijkertijd raakte ik daardoor heel vaak overprikkeld. Ik zocht vaak de extremen op om vervolgens weer onderuit te gaan. Het doen van meditaties en andere mindfulness oefeningen heeft me langzamerhand weer terug in contact met mezelf en mijn gevoel gebracht. Het resultaat ervan is dat er inmiddels veel minder pieken en dalen in mijn leven zijn en ik meer de route door het midden bewandel. Wel leef ik mijn leven nog steeds met ups en downs, maar niet meer zo extreem als eerst. Ik neem nu veel eerder waar hoe het met mij gaat. Waar ik vroeger gemakkelijk zo maar ineens kon ontploffen gebeurt dat nu sporadisch. Ik kan nu makkelijker de nuance pakken en ook veel meer genieten van allerlei kleine dingen. En de innerlijke rust die het duidelijker waarnemen van die gevoelens heeft gebracht is me dierbaar en kostbaar. Mijn leven is er rijker door geworden. Ik neem mijn gevoel eerder en beter waar en heb veel meer oog voor de kleurschakeringen gekregen.
Zo kun je het ook zien:
Als je pas bij 8 bijvoorbeeld je gevoel waarneemt dan zie je je gevoel als een groene vlek, als een eenkleurige groene bodem waarop je niet kunt zien wat de groene vlek is. Neem je iets genuanceerder waar voor een 6 dan zie je dat de groene bodem bedekt is met een bos vol bomen en struiken. Bij 4 zie je de afzonderlijke boomtoppen en de blaadjes aan de struiken en bomen. Bij 2 zie je hoe vol met leven de bomen en struiken zijn. Je ziet dan de vogels, de vlinders, de insecten en de eekhoorns. Je neemt dan scherper waar en kunt je laten verrassen door het wonder van de natuur.
Je gevoel intens voelen
Jezelf scherper waarnemen is iets vergelijkbaars. Het ontdekken van je binnenwereld is een mooie reis terug naar jezelf. Een reis vol avontuur, afwisseling en kleurschakeringen. Je gevoelens leiden je dan als vanzelf over jouw levenspad.
Meditatiepakket
Wil jij ook leren hoe je je gevoelens scherper waarneemt, dan kun je alvast beginnen met behulp van geleide meditaties. Door een losse meditatie te bestellen of een meditatiepakket met allerlei verschillende meditaties met voor verschillende situaties. Meer over mindfulness weten? Download dan mijn gratis E-book: Liever Gelukkig met Mindfulness.
Rust en vrede in jezelf vinden?
Jezelf steeds beter leren kennen en het contact met je lichaam leren herstellen? Meld je dan aan voor de 8 weekse online training Liever Gelukkig met Mindfulness.
Of download mijn gratis E-book: Liever Gelukkig met mindfulness of een van mijn andere gratis E-books.
Leuk of waardevol artikel?
Als je dit artikel waardevol vindt, help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat. Wat is jouw eerste stap om beter voor jezelf te zorgen?
