Luisteren is een term die in meerdere betekenissen kan worden geïnterpreteerd. Je kunt onder andere actief luisteren of passief. En je kunt bijvoorbeeld luisteren in de zin van: ik hoor wat je zegt of wat veel ouders naar hun kinderen toe bedoelen: Doen wat je zegt. Luisteren en horen wat iemand zegt, wil nog niet zeggen dat je het ook eens bent met wat de ander zegt. Veel mensen hebben daar een trigger zitten. Ze zijn bang dat als ze verbaal of non-verbaal zeggen: ik hoor je, dat de ander dan zal horen: ik ben het met je eens.
Betekenis geven aan woorden
Het voorgaande laat al zien dat taal best wel ingewikkeld is. Dat de betekenis die we aan woorden geven voor iedereen verschillend kan zijn. Toch is goed luisteren een vaardigheid die je veel kan brengen. Goed luisteren betekent voor veel mensen dat ze zich gehoord/gezien voelen. En om die betekenisgeving van zich gehoord en gezien voelen draait het in feite een groot deel van het communicatieproces en dus het luisteren.
Gehoord en gezien voelen
Iemand die zich gezien en gehoord voelt staat veel gemakkelijker open voor andere suggesties, dan iemand die zich niet gezien of gehoord voelt. De laatste zal vaak star op zijn of haar standpunt blijven staan en geen verbinding met de ander voelen. Want die verbinding is je beste sturingsmechanisme in de communicatie en dus ook in het luisteren.
Verbonden voelen
Twee mensen die zich verbonden voelen, kunnen veel gemakkelijker samenwerken en samenleven, wat aanzienlijk bijdraagt aan je gelukkig voelen. Verbinding voelen is een van de zes basisbehoeften van mensen en luisteren is een vaardigheid die daar in belangrijke mate aan bijdraagt. Het is niet voor niets dat we twee oren en één mond hebben gekregen.
Effect van goed luisteren:
Luisteren valt voor veel mensen nog niet mee. Het resultaat van goed kunnen luisteren is:
- Betere relaties, zowel persoonlijk en zakelijk
- Mensen gaan je aardiger vinden omdat ze verbinding voelen
- Snellere resultaten doordat je minder hoeft te investeren in onenigheden
- Toename van je carrièrekansen
Laten zien dat je luistert
Een aantal manieren om te laten zien/merken dat je echt te luistert zijn:
- Belangstelling tonen, door bijvoorbeeld:
- Ruimte bieden om je verhaal te doen
- Vragen stellen
- Feedback geven
- Valideren wat er aan emoties wordt ingebracht
Invloed uitoefenen
Als je goed luistert, dan weet je wat mensen motiveert, waar ze zich mee bezig houden en wat ze willen. Deze informatie kun je prima gebruiken om invloed uit te oefenen. En tijdens het luisteren zou je idealiter een tweede gesprek moeten voeren. Namelijk het gesprek met jezelf. Dat doe je ook al wel, maar waarschijnlijk volkomen onbewust.
Meegaan in het 'verhaal'
Je gaat mee in het 'verhaal' van de ander en reageert vanuit jouw eigen 'verhaal'. Vanuit de betekenis die jij aan de gebeurtenissen geeft in het verhaal van de ander. En daarnaast vanuit de betekenis die jij aan de gebeurtenissen uit jouw eigen leven hebt gegeven. Je bewust zijn van deze 'verhalen' en hun betekenis maakt dat je anders zult gaan luisteren. De betekenis die je er aan geeft verandert.
Laten weten dat je luistert doe je bijvoorbeeld door:
- De ander uit laten praten
- De ander aankijken
- Knikken, hummen ec
- Samen te vatten wat de ander heeft gezegd. (als ik je goed begrepen heb, dan ….)
- Door te vragen kun je afstemmen of de betekenis die jij aan het 'verhaal' van de ander geeft klopt met de betekenis die de ander er aan geeft. Wat je er in feite mee doet is checken of je de ander goed hebt begrepen. Dit heeft het voordeel dat je de referentiekaders op elkaar afstemt. Klopt mijn beeld met dat van jou?
Luisteren doe je met je hersens
Luisteren doen de meeste mensen meer met hun hersens dan met hun oren. Je overtuigingen spelen een grote rol in hoe je luistert. Daardoor spelen je ego en je oordelen een belangrijke rol in hoe je luistert. Je ziet namelijk de wereld niet zoals hij is, maar zoals jij bent. En zo luister je ook.
Aangeleerde programma's in je hersenen
Je sorteert informatie die past bij door jou aangeleerde programma’s in je hersenen. En daar reageer je vervolgens weer op. De eerste stap om beter te leren luisteren en waarnemen is je bewust te worden van die programma’s, schema’s en/of overtuigingen in jou. De manier waarop je luistert is ook bepalend voor het effect van je luisteren. Onderstaand een aantal voorbeelden van manieren waarop je onder meer luistert:
Proactief of reactief
Luister je bv. meer proactief of meer reactief. Het een is niet per definitie beter of slechter, maar beiden heeft een ander resultaat. Je kunt luisteren naar de problemen of luisteren naar de kansen waarover iemand vertelt. Welke van beide zinvol is, hangt helemaal af van de context. Een verzekeringsadviseur zal bijvoorbeeld vooral luisteren naar de risico’s en geneigd zijn mensen daarop te wijzen. De meeste succesvolle ondernemers daarentegen zullen vooral gericht zijn op kansen en mogelijkheden, want daarmee kunnen ze hun bedrijf laten groeien. Zij durven daarin meestal ook meer risico’s te nemen.
Grote lijnen of details
Wat ook een rol speelt is op welke manier je de werkelijkheid waarneemt. Ben je iemand die gericht is op de details en heel specifiek of ga je juist meer voor de grote lijnen en ben je meer een generalist. Die manier van kijken bepaalt ook hoe je luistert. Zie je het grote plaatje of juist meer de details.
Zintuiglijke waarneming
Dan speelt de zintuiglijke waarneming ook nog een rol. Je kunt kijkend denken, luisterend denken of voelend denken. Die verschillende denkstijlen bepalen ook de manier waarop je luistert. Degene die kijkend denkt, denkt vooral in plaatjes. De luisteraar hoort vooral veel en de voelende denker voelt vooral veel. Meestal hebben mensen een combinatie van denkstijlen met één favoriete stijl.
Matcher of mismatcher
Hoe je informatie verwerkt bepaalt ook hoe je luistert. Als je een matcher bent, dan sorteer je de informatie op een manier die kijkt wat er klopt in het verhaal dat iemand vertelt. Ben je daarentegen een mismatcher, dan kijk je vooral naar wat er niet klopt. Deze laatste krijgen vaak het etiket opgeplakt dat ze negatief zijn, omdat er de associatie is naar het reactieve denken, maar dat klopt niet per definitie. Mismatchers kunnen best heel positief zijn, maar ze sorteren de informatie anders. Juist mismatchers zorgen ook voor vernieuwing en zijn vaak heel creatief. Einstein was bv. een mismatcher. Er zijn nog wel meer factoren die het luisteren beïnvloeden, maar het zou te ver voeren daar in dit verband op in te gaan.
Betere luisteraar
Alert zijn op de sorteerstijl en andere van bovenstaande factoren van de ander kan je een betere luisteraar maken. Je wordt je door het bewust worden van al deze verschillende invalshoeken steeds beter bewust van de betekenis die jij en de ander geven aan mensen en situaties. Hoe beter je dat proces kunt doorgronden (lees luisteren) des te gemakkelijker kun je spelen met je communicatie en invloed op situaties.
Sollicitatiegesprekken
Ook in sollicitatiegesprekken is luisteren een heel belangrijke vaardigheid. Hoe beter je kunt luisteren, hoe groter je kansen. Ik denk, dat je in een sollicitatiegesprek zo weinig mogelijk moet vertellen. Je kent namelijk al de bovenstaande factoren van de ander (nog) niet. Alles wat je niet zegt, kan ook niet verkeerd geïnterpreteerd worden. Stel vooral veel vragen en laat de ander zoveel mogelijk vertellen.
Misschien vind je dit ook interessant:
Wil jij ook de beste versie van jezelf worden?
Mocht je nog een extra zetje in de rug kunnen gebruiken bij het bereiken van jouw doelen of bij het uitvoeren van je wensen, dan kun je je altijd aanmelden voor een van mijn online trainingen of voor coaching.
Gratis E-book Van wens naar werkelijkheid
Wist je dat 95% van de mensen die een goed voornemen voor bv. het nieuwe jaar hebben dat voornemen niet waarmaakt? De reden daarvoor is dat de meeste mensen niet weten hoe het proces voor het behalen. Download het E-book van Wens naar Werkelijkheid of een van mijn andere gratis E-books om ervoor te zorgen dat jij jouw wensen wel laat uitkomen!
Leuk of waardevol artikel?
Als je dit artikel waardevol vindt, help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat. Wat is jouw eerste stap om beter voor jezelf te zorgen?
