Soms vraag je jezelf terugkijkend af hoe je het in vredesnaam zover hebt kunnen laten komen. En toch gebeurt het je. Ik herken het uit mijn eigen leven waarin ik meerdere keren ver over mijn grenzen heen heb laten gaan. Want laten we wel zijn, je laten slaan en vervolgens excuses bedenken waarom de ander dat doet is natuurlijk wel een voorbeeld van erg ongezond gedrag. Ik was enorm goed in het zorgen voor anderen, maar veel minder goed in zorgen voor mezelf. Dat is een pittige strijd met mezelf geweest om mezelf waarde en vertrouwen te geven dat ik goed ben zoals ik ben. Een strijd die veel tijd, moeite en aandacht heeft gevraagd en die veel anderen met mij strijden en nog te strijden hebben. Ik zie het terug bij veel van mijn klanten.
Puinhoop
Vandaag ook kijk ik met Ralf naar de puinhoop waar hij in zit. Relatie zwaar onder druk. Verliefd op een ander. Twee kleine kinderen. Vrouw in de stress. Bedrijf waar hij voor werkt stopt er mee. Schoonvader ernstig ziek en wordt niet meer beter. Het is veel, heel veel. En waar begin je dan?
Moe, heel moe
Hier zijn geen instant oplossingen voor handen. En hij is moe, heel moe. Waar wil je het over hebben, vraag ik hem? Hij weet het zelf niet. Maar gaandeweg komt het gesprek toch op zijn relatie. Wil je ervoor gaan vraag ik hem of wil je stoppen? Hij wil het wel een kans geven, zegt hij. Maar zo werkt het niet… Een kans geven is niet goed genoeg en al helemaal niet als er sprake is puinhopen…
Keuzes maken
Als je wilt dat het gaat werken dan zul je echt moeten kiezen. Een keuze dat je alles gaat doen wat nodig is om het te laten werken. Wil je dat? Willen is wel voorwaarde, maar niet voldoende voorwaarde. Hij moet er even over nadenken en komt toch tot de slotsom dat hij met haar verder wil. Maar hij vraagt zich af of hij dat niet om de verkeerde redenen verder wil.
Zo kan het niet langer
Hou je van haar? Ja hij houdt nog wel van haar. Maar zo het nu gaat kan het niet langer. Hoe zou je het wel willen? Wat moet er veranderen wil het wel werken? Het moet in ieder geval gelijkwaardiger. Hij heeft zich al veel te lang ‘klein’ bij haar gevoeld. En hij moet niet altijd maar haar problemen op hoeven lossen. Maar van wie moet jij dan haar problemen oplossen, vraag ik hem. Hij weet het niet, maar hij weet wel dat hij dat al jarenlang doet.
Boos
Zij is heel boos op hem. En op zichzelf. En hij heeft lang niet tegen haar op gekund. Ze is verbaal erg sterk en hij bewondert haar daar ook in. Maar hij voelt zich ook enorm verantwoordelijk voor hoe zij zich voelt. En dat trekt hij niet meer. Hij is op en wil niet langer verantwoordelijk zijn voor hoe zij zich voelt. Ben je dat dan? Vraag ik hem? Is het echt waar dat jij er voor moet zorgen dat zij zich goed voelt? Nee, dat begint nu bij hem ook wel te landen, maar het is wel een patroon waar hij al heel lang in zit en waarin hij zich heel veel van haar verwijten heeft aan laten leunen.
Slachtofferrol
Wie help je daarmee en wat is daar het resultaat van? Het wordt hem pijnlijk duidelijk hoe ze beiden in de slachtofferrol zaten en zitten. Hoe ze beiden niet de verantwoordelijkheid voor hun eigen innerlijke staat en leven hebben genomen. Dit soort patronen komen veel voor in relaties. Er gebeurt iets tussen twee partners wat oude wonden open haalt. De een zegt iets wat onbedoeld die wond open haalt en de ander reageert vanuit die pijnlijke plek. En vanuit een emotie. En zodra er emotie in het spel is, is een normaal gesprek in de meeste gevallen niet meer mogelijk. Omdat in het woord emotie al opgesloten ligt dat jij niet meer het gevoel hebt, maar het gevoel jou heeft. Het is ook die situatie dat je gaat overreageren.
Oude patronen herhalen
Als je je daar niet bewust van bent, dan ben je speelbal van je patronen. En gedoemd ze steeds te herhalen. Stel in het voorgaande voorbeeld dat (laten we haar Ellie noemen) Ellie een trigger heeft op niet gehoord en gezien worden, omdat haar vader vroeger (vanuit zijn patronen) over haar heen walste, dan zal ze als ze de indruk heeft dat Ralf niet luistert, kunnen ontploffen. En als zij ontploft dan schiet Ralf ook in zijn oude patroon omdat hij al jong geleerd heeft dat het een goed idee is om te vluchten als hij verbaal werd aangevallen door zijn moeder. Het resultaat is steeds hetzelfde. Beide partners raken gefrustreerd, voelen oude pijn en voelen zich als het lang genoeg duurt steeds minder met elkaar verbonden. De eenzaamheid ligt op de loer. Net als een enorm energielek. Dat laatste omdat je als je in een dergelijke situatie zit je er geen uitweg meer in ziet. En de machteloosheid en de hopeloosheid die dat met zich meebrengt trekt je leeg.
Energieniveau verhogen
Daarom is het in een aantal gevallen ook zo dat het soms eerst nodig is om het energieniveau te verhogen. Wat weer iets dubbels in zich heeft. Want als dit soort aanvaringen voor energieverlies zorgen dan zit je in een soort vicieuze cirkel, van weer opkrabbelen en dan weer een tik krijgen. Dat maakt het oplossen ervan soms ook wel een uitdaging. Niettemin is er altijd weer een weg uit. Heel soms is een timeout om die reden een goed idee. Omdat je door het nemen van een timeout de energietank weer kunt vullen.
Negatieve gedachten
Een laag energieniveau heeft een grote impact op je vermogen te dealen met lastige situaties. Als je energieniveau laag is zijn er automatisch meer negatieve gedachten. Die negatieve gedachten richten de aandacht meer op wat er niet goed gaat. En dat zorgt er weer voor dat er weer meer negatieve gedachten en situaties komen. Want je weet: Zoekt en gij zult vinden. Daar wordt het dus niet beter van. Daarom is het opkrikken van je energieniveau soms het belangrijkste wat je kunt doen. Soms zit het probleem helemaal niet eens in de relatie.
Wat is het probleem onder het probleem?
Ja het is wel de relatie waarin het een en ander zich uit, maar niet de onderliggende oorzaak. Er is vrijwel altijd een probleem onder het probleem om het zo maar te zeggen. Het kan bv. ook zijn dat je in een stressvolle periode op je werk zit. En je te weinig ruimte ervaart om bij te tanken. Je misschien ook te weinig slaapt door de stress die je daarin ervaart. Gevolg is dat je moe, gespannen en prikkelbaar wordt. En als je partner dan iets doet of zegt wat niet lekker 'valt' dan ligt dat aan je partner want die....
Projecteren op de ander
Je begrijpt misschien wel dat dat niet het werkelijke probleem is. Maar wel onze aangeleerde neiging om als iets niet gaat zoals we willen dat het gaat buiten onszelf te wijzen en iets of iemand anders de schuld te geven van wat er is. En daarmee zit je tegelijkertijd in de val. Want er bestaan geen problemen buiten onszelf. Er zijn alleen maar problemen in onszelf. Problemen creëren we door de betekenis die we geven aan wat er in onze werkelijkheid is. En omdat we onszelf niet echt goed kennen kunnen we ook niet goed dealen met de omstandigheden die zich aandienen. Bovendien hebben we sowieso de neiging om tegen alles wat niet fijn voelt direct een nee in te brengen. We schieten in de weerstand en creëren daarmee in feite ons probleem. Want die weerstand maakt dat we niet meer kijken naar wat het probleem onder het probleem is. We kijken niet meer naar wat de situatie ons vertellen wil.
Verantwoordelijkheid voor jezelf nemen
Verantwoordelijkheid nemen voor jezelf en voor wat er in jouw werkelijkheid is is dan ook een belangrijke voorwaarde om dingen te verbeteren. Dat betekent niet dat alles wat er in jouw werkelijkheid is jouw 'schuld' is. Dit gaat niet over schuld en boete. Het gaat over je vermogen om in iedere situatie je manier van reageren te kiezen. Een valkuil is voorgaand voorbeeld is dat Ralf in dit geval wel de verantwoordelijkheid voor Ellie nam, maar niet voor zichzelf. Dat is niet een handige manier van omgaan met wat er in je werkelijkheid is. Ellie's boosheid en haar pijn van zich niet gehoord voelen is van Ellie en niet van Ralf. Ralf laat door zijn gedrag Ellie zien dat ze daar nog oude pijn heeft zitten die ze zelf nog heeft op te lossen. Natuurlijk helpt het als Ralf daarin compassie naar Ellie laat zien. Maar hij is in eerste instantie verantwoordelijk voor zijn eigen emoties. De onmacht die hij ervaart als Ellie boos wordt is waar hij iets te doen heeft. Als hij zijn eigen emoties daarin leert te managen, zal hij uiteindelijk ook beter naar Ellie toe kunnen reageren.
Om Ralf te helpen minder getriggerd te raken doen we samen een EFT oefening. Ik leg hem ook uit hoe hij dat zelf kan doen als hij thuis weer in een trigger schiet. Naast dat ik hem uitleg dat het belangrijk is dat hij zich bewust wordt van de onderliggende mechanismen die een rol spelen in wat er in zijn werkelijkheid is.
Begrenzen
En toch was er sinds hij twee weken geleden voor het eerst kwam al het nodige veranderd. Hij heeft zich in hun laatste aanvaring heel sterk en tegelijkertijd heel constructief aanwezig opgesteld en haar ook nog begrensd. We praten daar nog even over door en ik reik hem de suggestie aan om zichzelf voor deze verandering in gedrag te belonen. Dat is een belangrijk onderdeel van het veranderingsproces. Omdat jezelf belonen het mechanisme van jezelf ondermijnen en op de kop zitten als iets niet gaat zoals je wilt dat het gaat doorbreekt en je er iets constructievers van maakt.
Creëren wat je niet wilt
Hoe heb ik het toch allemaal zover laten komen? Vraagt hij zich nog af. Pijnlijk bewust is hij zich van hoe ze beiden hebben gecreëerd wat ze niet wilden… En dat is ook hoe ons universum werkt. Het maakt niet uit waar jij je aandacht op richt en waar je je energie in steekt. Het universum zal onvervormd weerspiegelen wat er in jou is. Of jij dat nu leuk vindt of niet.
Waar heb je behoefte aan?
Wat heb je voor nu nog nodig om je situatie een klein beetje te verbeteren, vraag ik hem? Er moet rust komen, dat is voor hem heel duidelijk. En hoe kun je die rust voor jezelf gaan inbouwen? Hij heeft behoefte aan duidelijke afspraken over de kinderen en hoe ze de komende tijd met elkaar omgaan. We nemen nog even door hoe hij dat zo constructief mogelijk kan communiceren met Ellie. Want het is de toon die de muziek maakt. Zeker omdat Ellie gevoelig is voor hoe zaken gezegd worden.
Ontspannen
En ik vraag hem nog wat hij doet om zich te ontspannen. Sport is helemaal zijn ding en daarin kan hij vrij gemakkelijk de ontspanning opzoeken. En gelukkig slaapt hij wonder boven wonder wel goed. Sta je ook open voor een andere manier van ontspannen die je altijd en overal bij je kunt hebben? Dat wil hij wel proberen. We nemen twee ademhalingsontspanning oefeningen door en aan het eind van het gesprek is hij moe, leeg en wel een stuk rustiger. Hij weet voor nu even welke stappen hij te zetten heeft. Hij ziet weer een opening om uit deze situatie te komen. En daarmee wordt het weer een stuk lichter voor hem.
Wat helpt?
Soms bakt het leven ons allemaal wel eens een of meerdere rare en moeilijk te verteren poetsen. En soms creëren we onze eigen tegenslag. De vraag is ook niet of dat gebeurt, want het gebeurt gewoon. Belangrijker is: Hoe ga je om met die soms zo confronterende, pijnlijke en verdrietige situaties, waarin je het allemaal even niet meer weet? Wat heeft jou er in moeilijke tijden doorheen gesleept? Deel het en laat ons ervan leren!
Zelfvertrouwen voor vrouwen
Als zelfvertrouwen nog niet zo vanzelfsprekend voor je is, meld je dan vandaag nog aan voor de 12 weekse online training Zelfvertrouwen voor Vrouwen (ook voor mannen geschikt :-)). Met iedere week een extra bonus. Alle lessen zijn niet alleen te lezen, maar ook te beluisteren of te kijken en te luisteren, mocht je geen 'lezer' zijn.
Gratis e-book Liever Assertiever downloaden?
Meer informatie over hoe je grenzen stelt en goed voor jezelf kunt zorgen zonder de ander daarbij uit het oog te verliezen? Vraag dan mijn gratis E-book Liever Assertiever aan of een van mijn andere gratis E-books.
Leuk of waardevol artikel?
Als je dit artikel waardevol vindt, help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat. Wat is jouw eerste stap om beter voor jezelf te zorgen?
