Assertiviteit: Positief nee zeggen

Positief nee zeggen is een vaardigheid waar nogal wat vrouwen en ook sommige mannen moeite mee hebben. Nee zeggen op een positieve manier is simpel en het zijn maar twee woorden, maar ze hebben een enorme impact. Niet alleen voor de ander, maar vooral voor onszelf. En we zeggen vaak te weinig nee, terwijl we wel vaak die nee voelen. Het gevolg ja zeggen terwijl je een nee voelt is dat we onszelf soms te kort doen. We overbelasten onszelf erdoor, waardoor uiteindelijk ons lichaam stilletjes 'nee' zegt, door ons ziek te laten worden of ons een burn-out te bieden.

Spanning in je systeem

Wat je je misschien niet bewust bent, (was ik zelf ook lang niet) is dat jouw ja tegen de ander een nee tegen jezelf betekent. En dat geldt natuurlijk andersom net zo goed. Door ja tegen de ander te zeggen terwijl je een nee voelt, laat je jezelf in de steek. En dat voel je. Het levert spanning in je systeem, in je lichaam op. Er zijn allerlei redenen waarom we dat doen, zoals:

• Angst voor het oordeel van de ander.
• Zal hij of zij mij nog wel aardig vinden als ik nee zeg?
• Omdat het zo ‘hoort’ en je het zo hebt geleerd van je ouders/opvoeders.
• Angst voor de confrontatie met de ander als je nee zegt, enzovoorts.

Niet trouw aan jezelf

Maar realiseer je wel dat door niet trouw aan jezelf te zijn en eigen nee niet te eren, je wel 24 uur per dag 7 dagen in de week dat conflict, die confrontatie met jezelf hebt. Terwijl die confrontatie met die ander er maar heel even is, als het er al is. Mijn ervaring is dat de ander je nee over het algemeen prima ontvangen kan. Vooral als je positief nee zeggen gebruikt, waar je verderop meer over leest.

Niet belangrijk genoeg om rekening mee te houden

Wat zeg je ook over jezelf als je de ander door je aan te passen belangrijker in jouw leven maakt dan jezelf? Misschien dat je jezelf niet voldoende de moeite waard vindt. Of jezelf niet belangrijk genoeg vindt om rekening mee te houden. Wat het ook is, het helpt je in ieder geval niet om goed voor jezelf te zorgen. En daar zit ook de kern van je uitdaging (want problemen kennen we niet J). Want zolang jij jezelf niet genoeg de moeite waard of belangrijk vindt om rekening mee te houden en je jezelf niet op de eerste plek zet, houd je die uitdaging in stand! Ik kan je dan zo meteen wel uitleggen hoe je positief nee kunt zeggen, maar als jij jezelf niet belangrijk genoeg vindt, dan ga je dat toch niet doen.

We leven allemaal in een andere werkelijkheid

Er zijn nog wel meer dingen die ik regelmatig in mijn dagelijkse praktijk tegen kom over dit onderwerp. Zo hebben gevoelige/hoogsensitieve mensen vaak de handicap dat ze ervan uitgaan dat zoals zij de werkelijkheid ervaren/zien dat de ander die ook zo ziet of zou moeten zien. En dat is niet zo. Daar waar zij probleemloos de wensen en verlangens van een ander zijn lichaamstaal en signalen aflezen, daar kunnen de meeste niet sensitieve mensen dat een stuk minder goed. Ze zien het gewoon niet en kunnen er dus ook geen rekening mee houden. Maar zolang je beiden op die manier blijft kijken, blijf je opnieuw creëren wat er is.

Duidelijkheid

De minder sensitieve mens heeft over het algemeen meer duidelijkheid nodig. De twijfel die de gevoelige persoon onmiddellijk voelt en oppikt en erop reageert, die registreert de minder gevoelige persoon niet en/of hij begrijpt het niet. Hij wil gewoon dat je duidelijk bent en niet zo twijfelt… Dus naast dat de perspectieven anders zijn, zijn de behoeften ook anders. En daar waar jij als gevoelig persoon die nee van de ander misschien persoonlijk op zou pakken, daar doet de ander dat misschien wel helemaal niet. Maar het zijn wel zo van die onderliggende factoren die maken dat simpel voorbeeldjes geven van positief nee zeggen geen garantie zijn voor het gebruik maken ervan.

Nee op een verzoek of nee als grens

Wat ook een rol speelt of kan spelen is of die nee een nee op een verzoek is, of dat het een nee is, die een grens aan duidt. De nee die een grens aan duidt vraagt in de communicatie om nog meer duidelijkheid over wat de consequentie van de nee is. Vaak geven mensen alleen maar iets aan. Ook vertellen ze vaak wat ze niet willen, in plaats van wat ze wel willen. Allemaal dingen die het voor de ander vaag en twijfelachtig maken. Maar vanuit het perspectief van de sensitieve persoon niet. Want die gaat ervanuit dat de ander dat toch zeker wel snapt? Zij snapt het immers zelf ook als de ander zo reageert. Nou niet dus! Die ander snapt dat helemaal niet!

Wat is de consequentie van je grens?

Dus als je een grens wilt stellen in het uiten van je nee, dan betekent dat ook dat er een consequentie aan gehangen die te worden. Anders is het helemaal geen grens voor de ander. Dan is het voor de ander soms meer een uitnodiging om te kijken waar die grens wel ligt. Want waar en wanneer ga je er wel consequenties aan verbinden?

Als oude pijn of een oud patroon een rol speelt

Als er aan beide kanten ook nog onderliggende triggers in het spel zijn, dan komt er helemaal geen einde aan de ‘feestvreugde’. Dan kun je vrijwel donder op zeggen dat er gedoe ontstaat. En ook daarin is het cruciaal dat je je bewust bent van het gegeven dat jij een ander geen vervelend gevoel kunt bezorgen door nee te zeggen. Dat doet de ander zelf door de betekenis die hij of zij geeft aan jou nee. Als hij het persoonlijk opvat en er een onderliggende trigger speelt, dan zal hij dat hoogstwaarschijnlijk op jouw gaan ‘projecteren’ en jou de schuld geven of jou iets verwijten.

Twee kleine kinderen

En als jij een onderliggende trigger hebt op onterechte verwijten, dan kun je de situatie vergelijken met twee kleine kinderen in de zandbak, waarbij de een tegen de ander zegt: Jij bent stom, ik wil niet meer met jou spelen! Want onderliggend is dat wat er aan de hand is. Er is dan bij beiden een oud en pijnlijk kindstuk naar boven gekomen, waarbij beiden niet bereid zijn of het bewustzijn hebben naar het onderliggende stuk te kijken. Want de pijn die daar zit wil alsnog gezien, gehoord, beleefd en gevoeld worden. Maar meestal doen we dat niet. Meestal wijzen we direct naar de ander, zodat we de onderliggende pijn kunnen vermijden.

Het gevoel wil gevoeld worden

Het nadeel van op de ander projecteren is echter dat de pijn niet oplost en wel opgelost wil worden. En dus zorgt je onbewuste ervoor dat je op herhaling gaat in een andere situatie. Net zolang tot je wel bereid bent naar je zelf te kijken en te voelen wat gevoeld wil worden. En pas als je dat gaat doen, zal de pijn afnemen net als de frequentie waarin de situatie zich voordoet. Als je dat doet, dan wordt het ook makkelijker om positief nee te zeggen. Want dan zeg je ja tegen jezelf, omdat jij de belangrijkste persoon in jouw leven bent!

Authentiek

Hoe kun je leren meer authentiek en bij jezelf te blijven en meer de dingen doen waar jij energie van krijgt? En dus meer nee zeggen tegen de dingen die je weg halen bij jezelf en die je energie kosten. Zodat je goed voor jezelf en voor de ander zorgt. Want ook die ander is er uiteindelijk niet bij gebaat als jij ten koste van jezelf iets voor de ander doet, waar niet niet voor 100% achter staat.

Nee voelen

Het eerste en meest belangrijke is, is dat je je bewust bent van het feit dat je een 'nee' voelt. Vaak zitten we namelijk zo in onze geconditioneerde patronen dat we al ja hebben gezegd voordat we onze nee hebben kunnen voelen. Dat betekent dus dat als je dit patroon wilt veranderen, je bij een verzoek of iets dergelijks eerst eens bij jezelf te rade zult moeten wat de inwilliging van dat verzoek voor jou betekent en hoe dat voor jou voelt. Als je het nee niet voelt, ga je ook niet positief nee zeggen.

Nadenken

Vaak ook voel je het wel, maar durf je geen nee te zeggen. of je weet niet hoe je dat kunt doen. Een belangrijke tussenstap is dan om tijd te vragen. Je zegt dan gewoon: Ik wil er even over nadenken. Ik kom er straks over .... tijd op terug. Zo creëer je voor jezelf de mogelijkheid om een weloverwogen beslissing te nemen.

Wees concreet

Wees wel concreet in het tijdstip waarop je erop terug komt. Anders blijft dat in de lucht hangen en kan het zijn dat je daarmee gedoe creëert. Meestal wil de ander je nee best eren, maar hij wil wel graag weten waar hij aan toe is. En tijd vragen en niet vertellen wanneer je erop terug komt is een vorm van dingen in de lucht laten hangen. Bovendien helpt het geven van een tijdstip je ook om op enig moment een besluit te nemen. Als je dit soort dingen spannend vindt en je hebt de neiging om daar lang over te piekeren en te twijfelen, dan help je jezelf ook met die deadline. Want op dat moment forceer je jezelf tot het nemen van een besluit.

Positief nee zeggen met de sandwichmethode

Is je nee echt een nee, dan is positief nee zeggen een adequate manier om je nee aan de ander over te brengen. Positief nee zeggen gaat namelijk over je JA. Het richt de aandacht vooral op wat voor jou belangrijk is en waar je voor gaat staan. Als je alleen maar nee zegt, dan voelt de ander dat soms als een afwijzing. Wat overigens de betekenis is die de ander er aan geeft en waar hij of zij zijn eigen werkelijkheid mee creëert. Dat is dus niet iets waar jij verantwoordelijk voor bent. Maar je hebt er wel mee te maken. Alleen maar nee zeggen levert vaak een blokkerende energie door de manier waarop het wordt gecommuniceerd. Via het positief nee zeggen met behulp van de sandwichmethode kan dat ook anders.

Wat is je ja?

Wat je doet is dat je je nee inleidt door aan te geven wat voor jou belangrijk is. In feite zeg je dan wat jou ja is. Als die inleiding voldoende helder is, dan volgt daar logischerwijs uit dat je nee gaat zeggen. En dan sluit je het beste af met een alternatief dat op de een of andere manier deels tegemoet komt aan de wens, de behoefte of het verzoek van de ander.

Voorbeeld

Ik zal het verduidelijken met een voorbeeld:

A: verzoeker
B: assertieve communicatie

A: Mag ik dat boek van je lenen?
B: Mijn boeken zijn heel belangrijk voor mij. Ze zijn wie ik ben en ik heb ze graag om me heen. Ik ben eerder al wel boeken kwijt geraakt doordat ik niet meer wist aan wie ik wat had uitgeleend. Daar heb ik nog spijt van. Daarom leen ik geen boeken meer uit. Ik kan wel de titel, schrijver en het ISBN nummer voor je opschrijven, of misschien kun je er een foto van maken, zodat je het uit de bibliotheek kunt lenen.

Een ander voorbeeld

A: Iemand die nogal voortvarend probeert iets af te dwingen

B: Assertieve communicatie

A: lk kom je morgen halen, dan gaan we mooi samen naar die cursus

B: Ik hecht eraan om zelf te kunnen bepalen wanneer ik weg ga en bovendien geniet ervan om alleen te reizen. Ik heb vaak de hele dag al mensen om me heen. Ik ga dus op eigen gelegenheid naar de training. Maar misschien kun je Joke vragen of ze met je mee wil reizen?

Zelfvertrouwen voor vrouwen

Gratis e-book Liever Assertiever downloaden?

Meer informatie over hoe je grenzen stelt en goed voor jezelf kunt zorgen zonder de ander daarbij uit het oog te verliezen? Vraag dan mijn gratis E-book Liever Assertiever aan of een van mijn andere gratis E-books.

Leuk of waardevol artikel?

Als je dit artikel waardevol vindt, help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat. Wat is jouw eerste stap om beter voor jezelf te zorgen?