Er zijn nogal wat mensen die zonder dat ze het weten last hebben van bijnieruitputting. Vooral als je te weinig rust en ontspanning krijgt. Als je de neiging hebt jezelf op te jagen. Als je perfectionist bent en niet snel tevreden bent. Als je langdurig onder druk staat en weinig of geen mogelijkheden hebt om je emoties te uiten en te delen. Het zijn allemaal factoren die een risico op bijnieruitputting met zich mee brengen.
Groter risico
Het maakt daarbij niet uit of je rijk of arm bent, of je gestudeerd hebt of niet. Iedereen die te maken heeft met stressvolle factoren kan last krijgen van bijnieruitputting. Er zijn wel een aantal beroepen die nogal wat stress met zich mee brengen en die als gevolg daarvan een groter risico met zich mee brengen. Je kunt bijvoorbeeld denken aan secretaressen, management assistentes en aan mensen in het onderwijs. Zij hebben een verhoogd risico omdat ze van twee kanten druk ervaren. Dat geldt overigens ook voor managers maar ook voor politieagenten.
Risicovolle factoren voor bijnieruitputting
- Te weinig slaap
- Ongezond eten
- Stimulerende middelen en voedsel gebruiken als je moe bent
- Te lang opblijven als je moe bent
- Te lang in een situatie verkeren waarin je regelvrijheid of –vermogen beperkt is
- Jezelf keer op keer opjagen
- De lat op 100% leggen
- Te weinig leuke en ontspannende dingen doen/ervaren
- Langdurig in een situatie verkeren waarin je weet dat je niet kunt winnen, maar je toch doorgaat
Wie lopen er risico?
- Studenten aan een hogeschool of universiteit
- Moeders met meer dan een kind
- Alleenstaande ouders
- Mensen die in een ongelukkige relatie zitten/blijven
- Drugs en alcoholmisbruikers
- Werken in wisselende diensten met een steeds wisselende slaappatroon
- (te) hard werken en te weinig ontspanning
- Zeer ongelukkige en stressvolle werkomstandigheden
Wat leidt vaak tot bijnieruitputting?
- Aanhoudende of regelmatig terugkerende crises thuis of op het werk
- Ernstig traumatiserende omstandigheden of gebeurtenissen
- De dood van een geliefde of familielid
- Je vaste baan kwijtraken
- Aanhoudende financiële problemen
- Verhuizen terwijl je geen sociaal steunsysteem hebt
- Vaak en langdurige blootstelling aan schadelijke chemische stoffen
- Ernstige zonnebrand of anderszins verbrand raken
- Ernstige ziekte of een zware operatie waar je maar niet van herstelt
Stress, stress, stress
Het is de langdurige en opgehoopte stress in je systeem die je gevoelig maakt voor bijnieruitputting. Er kan natuurlijk ook gewoon sprake zijn van een opeenhoping van verschillende stressfactoren. Stel je hebt bijholte ontsteking en die gaat maar niet over. Vervolgens gaat je moeder dood en is er op je werk een reorganisatie. Je KNO arts snapt niet waarom je niet geneest van die bijholte ontsteking. Juist omdat er sprake is van meerdere stressfactoren wordt de link vaak niet gelegd.
Steeds minder gezond leven
Vervolgens ga je vaak omdat je je toch al niet zo geweldig voelt ook nog minder gezond leven. Je bent te moe om te bewegen. En je bent ook te moe om goed te koken. Je troost jezelf met een stuk chocola en hebt nog een beetje meer stress aan je systeem toegevoegd.
Wanneer moet je opletten?
- Je kunt ’s morgens steeds slechter je bed uitkomen
- Je bent steeds moe als je ’s morgens je bed uitkomt
- Je hebt veel zin in zoet en zout eten
- Je energieniveau is veel te laag
- Je krijgt steeds meer moeite om normale dagelijkse dingen te doen en vol te houden
- Je hebt geen zin meer in seks
- Je vermogen om met stress om te gaan wordt steeds minder, waardoor je steeds sneller geïrriteerd raakt
- Je herstelt maar steeds niet van een verkoudheid of griepje of ander ongemak
- Als je snel opstaat word je licht in je hoofd alsof je het gevoel hebt dat je flauw valt
- Je hebt steeds vaker het idee dat het allemaal zinloos is, wat je doet en wilt doen
- Je bent steeds minder vaak blij en het interesseert je allemaal niet meer zo
- Je hebt meer last van je maandelijkse ongesteldheid
- Als je niet eet, worden bovenstaande symptomen erger
- Je kunt je steeds minder goed concentreren en je onthoudt steeds minder goed
- Na het avondeten knap je weer wat op
- Maar er komt weinig uit je handen op een dag
Speekseltest
Veel van bovenstaande symptomen kunnen ook op iets anders wijzen, maar als je meer dan vijf van bovenstaande symptomen herkent bij jezelf, dan is het handig om je te laten onderzoeken op bijnieruitputting. Er is een speekseltest mogelijk die meet hoe hoog je cortisol niveau is op celniveau. Metingen in je bloed zijn minder betrouwbaar. Je kunt de speekseltest in ieder geval doen via Vrouwenarts Barbara Havenith van de Vrouwenpoli in Boxmeer of in Leeuwarden via Natasja Will van Valeo Medica.
Wat kun je eraan doen? Lees in mijn artikel: Beter worden van bijnieruitputting
Rust en vrede in jezelf vinden?
Jezelf steeds beter leren kennen en het contact met je lichaam leren herstellen? Meld je dan aan voor de 8 weekse online training Liever Gelukkig met Mindfulness.
Of download mijn gratis E-book: Liever Gelukkig met mindfulness.
Geleide meditaties - visualisaties
Leuk of waardevol artikel?
Als je dit artikel waardevol vindt, help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat. Wat is jouw eerste stap om beter voor jezelf te zorgen?
