Als baby word je redelijk blanco geboren. Natuurlijk is er sprake van een zekere aanleg, maar daarnaast wordt hoe je opgroeit en hoe je je ontwikkelt voor een groot deel door wat je meemaakt bepaald. Als kind doe je vanaf dat je geboren wordt allerlei ervaringen op. Die ervaringen geef je als kind een betekenis. Heel basaal geef je als kind aan die gebeurtenissen de betekenis van pijn of plezier. Als je honger hebt en geen eten krijgt, doe je een pijn ervaring op. Als je op school een hele goede eerste spreekbeurt had, zal je later spreken voor een groep als plezieriger ervaren dan wanneer je bij je eerste spreekbeurt werd uitgelachen.
Hoe reageert de omgeving
Dit proces van betekenis geven kun je heel duidelijk zien bij kinderen rond een jaar of twee. Als zij vallen, dan gaan ze vaak niet onmiddellijk huilen, maar ze kijken eerst rond om te kijken hoe hun omgeving reageert. Reageert de omgeving geschrokken dan voelt het kind dat er wat aan de hand is en gaat het huilen. Daardoor ontstaat er een er een koppeling in de hersens die zegt: in die situatie moet je huilen. Als dit een paar keer is gebeurd dan kijkt het kind de volgende keer niet meer, maar huilt het meteen. Je hersens scannen bij iedere nieuwe gebeurtenis alle eerdere gebeurtenissen af om te kijken of ze vergelijkbare situaties tegenkomen. En volautomatisch reageer je zoals je eerder reageerde. Hoe vaker je een bepaalde situatie hebt meegemaakt hoe sterker de verbinding in je hersenen is.
Bewust
Als je daarom ook ergens last van hebt in je leven of je wilt bepaald niet functioneel gedrag veranderen, dan is het belangrijk dat je je bewust wordt van het patroon waar jij in zit. Vooral omdat er aan bepaalde gedragingen en gebeurtenissen een sterke emotionele prikkel gekoppeld zit. Hoe sterken de emotionele prikkel, hoe sterker het patroon. Als je als kind gepest werd en je er de betekenis aan hebt gegeven dat jij er niet mocht zijn, dan zul je waarschijnlijk later veel minder gemakkelijk je ruimte innemen. Of je doet wat ik deed: Overreageren in bepaalde situaties. Niet echt handig, kan ik je uit eerste hand vertellen...
Wat kan beter?
Een ander aspect wat in het al of niet goed voor jezelf leren zorgen een rol speelt is het gegeven dat het in onze westerse cultuur vooral gebruikelijk is om te kijken naar wat er niet goed is. Als je als kind thuis komt met een rapport met daarop twee tienen, drie negens, een acht, een zeven en een vier, waar gaat dan de aandacht naar uit? Juist! Dan gaat de aandacht vooral uit naar die vier. Die vier moet in onze cultuur een zes worden. Terwijl het natuurlijk een fantastisch rapport is wordt de nadruk toch gelegd op datgene wat in onze beoordeling beter moet.
Niet goed voor je zelfwaardering
Het is ons oordelende en vergelijkende denken wat ons hierin in de weg zit. In dit mechanisme schuilen twee gevaren: Het eerste is dat je door het negatieve oordeel vooral negatief naar jezelf en de omgeving leert kijken, wat over het algemeen een negatief effect heeft op je zelfwaardering. Doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg is een bekend Nederlands gezegde waarin dit mooi verwoord wordt.
Oordelen en dan vooral negatief
Een andere kanttekening die je hierbij kunt maken is dat het oordelende denken wat hier onder zit sowieso vaak voor veel problemen zorgt. Daarom ook nodig ik je van harte uit om het oordelende denken meer en meer los te laten en over te stappen op het oorzaak en gevolg denken. Wat betekent dat in de praktijk van het voorbeeld van het rapport? Dat zou tot gevolg hebben dat het rapport op zicht niet goed en niet fout is, maar bekeken kan worden vanuit wat je ermee wilt. Wanneer je bv. arts wilt worden en je hebt een vier voor wiskunde dan zul je om die studie te kunnen volgen wat meer aan je wiskunde moeten doen. Het is niet fout dat je een vier hebt, maar je hebt wiskunde wel nodig om arts te kunnen worden. Wil je daarentegen tolk/vertaler worden en heb je die hoge cijfers op je talen, dan heb je een hele goede basis om tolk te worden en is die vier niet zo interessant. Tenzij je natuurlijk tolk vertaler voor wiskunde wetenschappers wilt worden :-)
De kleur van je brillenglazen
Het oorzaak gevolg denken plaatst situaties veel meer in een bepaalde context in plaats van dat het beoordelingssysteem van een of meer anderen of de cultuur maatgevend zijn voor de beleving. Want jij weet natuurlijk allang dat dé werkelijkheid niet bestaat. Iedereen kijkt door zijn of haar eigen bril naar die werkelijkheid. En de kleur van je brillenglazen wordt bepaald door de ervaringen die je hebt opgedaan en de betekenis die je er aan gegeven hebt.
Zelfvertrouwen voor vrouwen
Als zelfvertrouwen nog niet zo vanzelfsprekend voor je is, meld je dan vandaag nog aan voor de 12 weekse online training Zelfvertrouwen voor Vrouwen (ook voor mannen geschikt :-)). Met iedere week een extra bonus. Alle lessen zijn niet alleen te lezen, maar ook te beluisteren of te kijken en te luisteren, mocht je geen 'lezer' zijn.
Gratis e-book Liever Assertiever downloaden?
Meer informatie over hoe je grenzen stelt en goed voor jezelf kunt zorgen zonder de ander daarbij uit het oog te verliezen? Vraag dan mijn gratis E-book Liever Assertiever aan! Of vraag een van mijn andere gratis E-books aan.
Leuk of waardevol artikel?
Als je dit artikel waardevol vindt, help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat. Wat is jouw eerste stap om beter voor jezelf te zorgen?
