Omgaan met teleurstelling in vijf stappen
Stelt de realiteit je weer eens teleur? Gaan dingen niet altijd zoals jij graag zou willen dat ze gaan? Niet iedereen kan altijd even gemakkelijk uit de teleurstelling stappen. Teleurstelling is een emotie die je vertelt dat er niet of niet voldoende aan jouw behoefte of behoeften werd tegemoet gekomen. Je kunt je daardoor uit het veld laten slaan of je kunt voor jezelf nagaan wat je van deze situatie leren kunt. Wil je leren hoe dat kan, dan kun je de volgende oefening doen.
De onderstaande oefening bied je inzicht in de mechanismen die spelen bij teleurstellingen. Daarnaast helpt hij je je te ontdekken hoe je alternatieve wegen kunt nemen hoe om te gaan met de teleurstelling. Dit zijn de vijf stappen hiertoe.
Stap 1 De teleurstelling
- Benoem een situatie (op je werk of privé) waar je jezelf teleurgesteld of machteloos voelde – je stuk zat.
- Wat voelde je toen? Welke emoties ervoer je? Bv. angst, onzekerheid, kansloos, verdriet, alleen, etc.
- Wat zei je tegen jezelf in die situatie? Waardoor versterkte je de door jou gevoelde onmacht of teleurstelling? Bv. stommerik, je hebt je mooi laten pakken; wat een sukkel ben ik; zie je nou wel – ik kan het toch niet; ik kan ook niks goed doen; ze zullen wel denken….. etc.
- Welke verklaring heb je voor jezelf in gedachten, t.a.v. de teleurstelling die je hebt beleefd? Oftewel: Welk 'verhaal' maak je van wat er is gebeurd? Bv. als hij dit of dat had gedaan, dan had ik nu niet……..
Bovenstaande ervaringen/gevoelens c.q. verklaringen, of ze nu terecht zijn of niet, vormen bij het zoeken naar positieve oplossingen een belemmering. Je loopt daar in feite je onbewuste al jong aangeleerde gedragspatronen. Als je daar meer over wilt weten dan nodig ik je uit mijn artikel: Gevoel of emotie te lezen.
Stap 2 De feitelijke situatie of uitgangspositie
Als je jezelf negatieve gevoelens bij een teleurstelling aanpraat, blokkeer je jezelf. Elke situatie die niet gaat zoals jij graag wilt dat hij gaat heeft altijd ook een boodschap voor je. Een boodschap in de zin van dat hij je laat weten dat er misschien nog iets opgelost wil worden. Een situatie van vroeger bijvoorbeeld, waarin je eerder teleurstelling ervoer maar dat niet kon uiten. Of het vertelt je dat je manier van omgaan met de situatie niet effectief is of was. Of je verwachtingen waren niet realistisch. Wat het ook is, het is belangrijk dat je leert die boodschap te ontvangen. Jezelf op slot denken door volautomatisch in oude aangeleerde patronen te stappen, gaat je niet verder helpen. Praat je jezelf in plaats daarvan positieve gevoelens aan als je je teleurgesteld voelt. Bijvoorbeeld: Hier heb ik van geleerd, hoe het in de toekomst anders kan.
Schema gevoelens gedachten gedrag
Om werkelijk ruimte voor je emoties te creëren, is het nodig om je uitgangssituatie zo feitelijk mogelijk weer te geven. Dit betekent, dat je de feiten moet ontdoen van je persoonlijke betekenis zoals ze hierboven zijn weergegeven. Je beschrijft alleen wat er feitelijk is gebeurd, zonder enig oordeel over jezelf of de ander.
Stap 3 De positieve ervaring
Beantwoord nu de onderstaande vragen voor een situatie waarin je je sterk, krachtig en/of waardevol voelde.
- Benoem een situatie op je werk, waarbij je jezelf krachtig, prettig c.q. gelukkig voelden.
- Wat voelde je toen, c.q. welke emoties onderging je? Bijvoorbeeld: ik voelde me gesteund, vol energie, creatief, etc.
- Welke dingen zei je tegen jezelf in die situatie, waardoor het krachtige gevoel versterkt werd?
Bijvoorbeeld: Wat een bofkont ben ik met zulke collega’s. Wie zou ooit hebben kunnen denken, dat ik tot ….. in staat ben. Goed gedaan maatje, etc. - Welke verklaring heb je voor jezelf in gedachten t.a.v. deze positieve ervaring:
Door welke bijdrage van mezelf is deze situatie ontstaan? Door bv. mijn positieve inzet, mijn steun bij, mijn enthousiaste opstelling, etc.
Door hulp van die en die ben ik in staat gesteld… En als dit zo is:
Door welk gedrag mijnerzijds, was die en die bereid voor mij, dat en dat te doen.
Stap 4 Wat wil ik bereiken, wat is mijn doel?
Ga nu terug naar de feitelijke ervaring waarin je je teleurgesteld voelde. Wat zou je veranderd willen zien, opdat je je zo zou kunnen voelen zoals je je in de prettig beschreven situatie voelde? Schrijf dus een aantal doelen die je zou willen bereiken op. Wat neem je mee uit de teleurstelling en je positieve en helpende ervaring? De te formuleren doelen moeten aan de volgende kenmerken voldoen. Ze moeten:
- Binnen je menselijke, persoonlijke en fysieke mogelijkheden liggen. Oftewel jij alleen bent in staat om het waar te maken en je hebt er de fysieke mogelijkheid toe.
- In positieve termen geformuleerd worden, zonder ontkenningen. Dus niet: Ik wil niet of niet meer…..etc.)
- Zintuiglijk toetsbaar zijn voor je omgeving. Je moet de resultaten kunnen zien, horen, ruiken of proeven.
- Ecologisch zijn voor je zelf en je omgeving. Ecologisch wil zeggen dat ze niet mogen leiden tot innerlijke conflicten of tot conflicten met je omgeving.
- Binnen je eigen handelingsperspectief liggen. Je moet het dus zelf kunnen doen. En dus niet: Ik wil dat anderen …..etc.
- Authentiek zijn, oftewel moeten passen bij jouw eigen manier van denken, voelen en handelen.
Stap 5 Het stappenplan
Als het goed is volgen de te zetten stappen nu logisch voort uit de door jou gestelde doelen en geven ze richting aan je gedrag. Als je deze stappen bij iedere teleurstelling uitschrijft en op die manier jezelf als het ware programmeert voor een andere betere en effectievere toekomst, dan zul je steeds minder teleurstelling gaan ervaren in je leven en je steeds plezieriger voelen. Je zit dan achter het stuur in je eigen leven en laat je niet leven door de omstandigheden maar geeft zelf richting aan je leven en je eigen gedrag.
Wil jij ook de beste versie van jezelf worden?
Mocht je nog een extra zetje in de rug kunnen gebruiken bij het bereiken van jouw doelen of bij het uitvoeren van je wensen, dan kun je je altijd aanmelden voor een van mijn online trainingen of voor coaching.
Gratis E-book Van wens naar werkelijkheid
Wist je dat 95% van de mensen die een goed voornemen voor bv. het nieuwe jaar hebben dat voornemen niet waarmaakt? De reden daarvoor is dat de meeste mensen niet weten hoe het proces voor het behalen. Download het E-book van Wens naar Werkelijkheid of een van mijn andere gratis E-books om ervoor te zorgen dat jij jouw wensen wel laat uitkomen!
Leuk of waardevol artikel?
Als je dit artikel waardevol vindt, help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat. Wat is jouw eerste stap om beter voor jezelf te zorgen?